Kościół a kremacja
tel. 24h - 71 34 34 909
Kremacja w Biblii
Biblia nie podaje żadnego konkretnego nauczania na temat praktyki kremowania ludzi. W Starym Testamencie pojawiają się odwołania do ludzi, których palono na śmierć i o paleniu kości ludzkich, lecz nie są to przykłady kremacji. Prawo Starego Testamentu nigdzie nie zakazywało palenia ciał ludzi umarłych; nie znajdujemy relacji wskazującej na potępienie czy osądzenie kogoś kto to uczynił. Praktyka kremacji była wykonywana w czasach biblijnych, chociaż nie była ona powszechnie stosowana ani przez Izraelitów ani przez wierzących czasów Nowego Testamentu. W kulturach czasów biblijnych, powszechnym sposobem grzebania ludzi był pochówek w grobowcu, grocie lub w ziemi. Pomimo, iż grzebanie ludzi było najpopularniejszą praktyką pochówku, to jednak Biblia nigdzie nie nakazuje tego sposobu jako jedynej, dopuszczalnej metody.
Kremacja a Sobór Watykański II
Katolicyzm darzy szacunkiem ciało zmarłego, a jedynie dopuszcza kremację. W tym określeniu „dopuszcza” jest dystans do spopielania, ale nie ma zakazu. To stanowisko Kościoła dotyczące kremacji zostało złagodzone po Soborze Watykańskim II (1962-1965). Obecnie Kościół zezwala na kremację, pod warunkiem że nie wynika ona z niechrześcijańskiej motywacji (szczególnie niewiary w zmartwychwstania ciała), jednak usilnie zachęca do zachowania chrześcijańskiego zwyczaju grzebania w ziemi.
List pasterski KEP zawiązany z kremacją
Do kwestii spopielania ciał odniosła się oficjalnie polska hierarchia kościelna. Sprawy tej dotyczył „List pasterski Episkopatu Polski o szacunku dla ciała zmarłego i obrzędach pogrzebu (w przypadku kremacji)”, podpisany w październiku 2011 roku na zebraniu plenarnym Konferencji Episkopatu Polski. W dokumencie KEP potwierdziła przyzwolenie Kościoła katolickiego na taką formę żegnania bliskich i jednocześnie zwróciła się do wiernych: „Wszystkich jednak, którzy rozważają możliwość kremacji, prosimy, aby decyzji tej nie podejmowali pochopnie i wzięli pod uwagę chrześcijańską tradycję”. Katolicy powinni też pamiętać, że Kościół nie akceptuje rozsypywania prochów ludzkich w różnych miejscach (tzw. miejsca pamięci) czy też przechowywania ich w domu. Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem KEP, zalecane jest składanie prochów na cmentarzu – do grobu/kaplicy albo w kolumbarium.
Stosunek Kościoła do kremacji dawniej
Kościół od samego początku nie akceptował kremacji, a dokładniej mówiąc: potępiał je i dopuszczał tylko jeden rytuał pogrzebowy, czyli pochowanie w ziemi. Taka była uniwersalna praktyka, stanowiąca prawo od czasów apostolskich. Wszędzie tam, gdzie przyjmowało się chrześcijaństwo, przyjmowały się też związane z nim zwyczaje pogrzebowe. Chrześcijanie kierowali się tu przykładem pogrzebu Jezusa, którego ciało po śmierci złożono ze czcią do grobu. Kremacja była tym samym postrzegana jako brak wiary w powrót do życia po śmierci. Dlatego też Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 roku kategorycznie zabronił katolikom praktykowania spopielania zwłok. Prochy uznawane były za symbol destrukcji ciała ludzkiego, a także tego, że nie oddają idei snu jako oczekiwania na powstanie z martwych. Spopielenie było utożsamiane przez Kościół jako pogański zwyczaj palenia zmarłych na stosie. Jednocześnie wyrażano wiarę, że zniszczone w ten sposób ciało nie będzie miało możliwości połączenia się z duszą.
Jak powinny wyglądać obrzędy pogrzebowe w przypadku kremacji?
Według zaleceń Kościoła, obrzędy – w tym także mszę świętą – najlepiej jest odprawiać przed aktem spopielenia ciała zmarłej osoby. Są one dopuszczalne również po kremacji, co wymaga jednak zgody księdza.